Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική

 
Ενεργητική σύνταξη:
Ὁ βασιλεύς ἐδίωκε τοὺς πολεμίους
Παθητική σύνταξη:
Οἱ πολέμιοι ἐδιώκοντο ὑπὸ τοῦ βασιλέως

 
Ποιητικό αίτιο
Ποιητικό αίτιο ονομάζεται ο προσδιορισμός που δηλώνει το πρόσωπο ή το πράγμα από το οποίο παθαίνει κάτι το υποκείμενο ενός παθητικού ρήματος.
Παθητικά ρήματα: είναι τα ρήματα που φανερώνουν ότι το υποκείμενο τους παθαίνει κάτι από κάποιον άλλο.
Διακρίνονται σε:

1. Κυρίως παθητικά ρήματαΒρίσκονται συνήθως στη μέση φωνή και σχηματίζονται από τα ενεργητικάΠ.χ. νικῶμαι, πολεμοῦμαι κτλ

2. Ρήματα ενεργητικής φωνής με παθητική διάθεσηἀποθνῄσκω ὑπὸ τινος = φονεύομαι από κάποιον
φεύγω ὑπὸ τινος = εξορίζομαι, κατηγορούμαι
έκπίπτω ὑπὸ τινος = εξορίζομαι
εὖ ἀκούω ὑπὸ τινος = επαινούμαι
εὖ πάσχω ὑπὸ τινος = ευεργετούμαι

3.Παθητικά με περίφραση, η οποία αποτελείται από:
Γίγνομαι, τυγχάνω, λαμβάνω, ἔχω + επίθετο ή ουσιαστικό συνώνυμο του ενεργητικού ρήματος.
Αἰτὶαν ἔχω / αἰτίαν λαμβάνω ὑπὸ τινος = κατηγορούμαι
Δίκην δίδωμὶ τινι = τιμωρούμαι από κάποιον
Θεραπείας τυγχάνω ὑπὸ τινος = θεραπεύομαι
Πράγμα ἔχω = ενοχλούμαι
Ζημίαν λαμβάνω παρὰ τινος = ζημιούμαι
 

Εκφορά ποιητικού αιτίου:

1. ὑπὸ + γενικήΠ.χ. Οἱ παῖδες αὐτοῦ ἐξηλαύνοντο ὑπὸ πάντων τῶν Ἑλλήνων.

2. ἀπὸ + γενική, ἐκ + γενική, παρὰ + γενική, πρὸς + γενική
π.χ. Ὁμολογεῖται παρὰ πάντων τῶν ἀνθρώπων Σωκράτην εἶναι σοφὸν.
​
3. δοτική ονόματος ή αντωνυμίας (δοτική προσωπική) δίπλα σε χρόνο συντελικό (παρακείμενο, υπερσυντέλικο, συντελεσμένο μέλλοντα) ή ρηματικό επίθετο σε –τέος, -τὸς.π.χ. Τοῖς Λακεδαιμονίοις διέγνωστο λελύσθαι τὰς σπονδὰς. Ἁμιλλητέον ἡμῖν ἐστὶ.


​

Άσκηση: Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη των προτάσεων που σας δίνονται στην παθητική

1. Οἱ Ἕλληνες ἐνίκησαν τοὺς Πέρσας
2. Ἰσχόμαχον πάντες ἀγαθὸν ἐπωνὀμαζον
3. Ὁ βασιλεὺς ἔπεμψε τὸν Φαλῖνον
4. Ἡ χιὼν ἐκάλυψε πᾶν τὸ πεδίον
5. Οὐδὲν ἀξιόλογον ἔπραξεν Ἀριστογείτων
6. Οἱ θηβαῖοι ἐκόμισαν ταῦτα
7. Διδάσκω τὸν νεανίαν τὴν στρατηγίαν
8. Κατασκευάζω τεῖχος
9. Οὗτοι άνέῳξαν τὰς πύλας
10. Ὁ πατὴρ διώκει τὸν κλέπτην
11. Πληρῶ τὴν ὑδρίαν ὕδατος

Άσκηση: ​Να βρείτε το ποιητικό αίτιο και τη μορφή του

1. Ἐμὲ τοίνυν οὐδεὶς ἄν ἀποδείξειεν ἀπενεχθέντα ὑπὸ τῶν φυλάρχων.
2. Ἐγένετο δὲ κατὰ τὸν χρόνον τοῦτον καὶ ἡ έν Σάμῳ ἐπανάστασις ὑπὸ τοῦ δήμου.
3. Τούτων τοίνυν αύτῷ πεπραγμένων, προςῆλθεν ἡμῖν φάσκων ἕτοιμος εἶναι παραδοῦναι βασανίζειν τὸν παῖδα.
4. Ἐπεδείξαντο τὰς αὑτῶν εὐψυχίας πρῶτον μὲν ἐν τοῖς ὑπὸ Δαρείου πεμφθεῖσι.
5. Ἐπράχθη οὐδὲν οὐδὲν  ἀπὸ τῶν τυράννων ἔργον ἀξιόλογον.
6. Αἱ Ἀθηναίων νῆες τοῖς Κερκυραίοις οὐχ ἐωρῶντο.
7. Ἰσχόμαχος πρὸς πάντων καλὸς τε κἀγαθὸς ἐπωνομάζετο.

Άσκηση: Να μετατρέψετε την παθητική φωνή σε ενεργητική

1. Οἱ τύραννοι ἐδιώχθησαν ὑπὸ τῶν Άθηναίων     
2. Ἀλέξανδρος ὑπὸ τοῦ Άριστοτέλους ἐπαιδεύθη.     
3. Οὐδὲν ἐπράχθη ὑπὸ τῶν τυράννων.     
4. Ὑπὸ τῶν θεῶν οἱ ἄδικοι κολάζονται     
5. Ἡ πόλις ἐσώθη ὑπὸ τῶν συμμάχων    
6. Αἱ πόλεις ἐδόθησαν ὑπὸ Δαρείου τῷ Κύρῳ     
7. Ἡ τέχνη μετεδόθη ἀνθρώποις ὑπὸ Προμηθέως     
8. Τοῦτο ἐκ θεοῦ δίδοταί μοι.     
9. Παρὰ βασιλέως ταῦτα ἐδόθη τῇ πόλει     
10. Αἱ νῆες ἐπληρώθησαν ἀνδρῶν  ὑπὸ Δημοσθένους 

Άσκηση: Να μετατρέψετε την ενεργητική φωνή σε παθητική

1. Σωκράτης τοῦ σώματος οὐκ ἠμέλει     
2. Βασιλεῖς ἄρχουσι τῶν Περσῶν     
3. Ἀθηναῖοι ἐβοήθησαν Κερκυραίοις     
4. Κῦρος ἐπιβουλεύει ἀδελφῷ     
5. Ὁ παιδονόμος κρατεῖ παίδων    
6. Πάντες Ἰσχόμαχον ἐπωνόμαζον ἀγαθόν.     
7. Θηβαῖοι εὐεργέτην τὸν Φίλιππον ἐνόμιζον     
8. Δαρεῖος Κῦρον σατράπην ἐποίησεν     
9. Ἀθηναῖοι Λακεδαιμονίους ἐχθροὺς νομίζουσι     
10. Εὐμενῆ αὐτὴν παρέσχετε